KAN TAHLİLLERİ HEMOGRAM
Hemogram olarak adlandırılan inceleme alyuvar ve akyuvar sayılarının belirlenmesine, hemoglobin miktarının ölçülmesine ve akyuvar formülünün çıkarılmasına dayanır.
NORMAL DEĞERLER
Normal değerler alyuvarlar için mm3te 4,5-5 milyon, akyuvarlar için mm3te 5-8 bindir.
Her alyuvardaki hemoglobin miktarını belirten alyuvar değeri (alyuvar sayısı ve hemoglobin arasındaki ilişki) 0,8-1,1’dir. Akyuvar formülü değişik tipteki akyuvarların, toplam akyuvar sayısına oranıdır. Normal akyuvar formülünde nötrofil granülosit yüzde 55-70, eozüıofü yüzde 1-2, bazofil yüzde 0,5-1, lenfosit yüzde 25-35, monosit yüzde 6-8 oranındadır. Hemogram kandaki hemoglobin miktan hakkında dolaylı bilgi sağlar. Doğrudan hemoglobin Ölçümü, yanılma payı daha az olan kimyasal yöntemlerle ya da optik yöntemlerle yapılır. 100 mi kandaki hemoglobin miktarı, o kanın oksijen taşıma kapasitesinin göstergesidir. Hemoglobin düzeyi düşük olduğunda kansızlık tanısı söz konusudur. Hemoglobin miktan 100 ml’de gram olarak ifade edilir.
Alyuvar hacminin kan hacmiyle ilişkisini değerlendiren incelemeye hema-tokrit adı verilir. Bu incelemede kan Örneği ölçeklendirilmiş test tüpüne konur ve santrifüj edilir. Alyuvarlar tüpün dibine çökerken plazma üstte kain-. Tüpteki işaretlere bakılarak, çöken alyuvar kütlesinin tüpteki toplam kan hacmine oranı belirlenir.
Hemogram incelemesiyle elde edilen alyuvar sayısı, hemoglobin miktarı ve hematokrit değerleri, kansızlık tanısınm daha da kesinleştirilmesinde ve bazı alyuvar özelliklerinin belirlenmesinde son derece yararlı bilgiler sağlar. Bu bilgilerden ilki hematokrit değerinin alyuvarlar sayısına bölünmesiyle elde edilen ortalama alyuvar hacmidir (OAH). İkincisi her alyuvarın içerdiği ortalama hemoglobin miktarıdır. Ortalama alyuvar hemoglobini (OAHb) denen bu değer, 100 mi kandaki hemoglobin miktarının alyuvar sayısına bölünmesiyle elde edilir. Üçüncüsü ise 100 mi kandaki hemoglobin miktarının hematokrit değerine bölünmesiyle elde edilen ortalama alyuvar hemoglobin yoğunluğudur (OAHbY).
Alyuvarların biçimsel özelliklerine göre sınıflandırılan kansızlık hastalıkları OAH, OAHb ve OAHbY değerlerine göre üç büyük alt gruba ayrılır: OAHbY’nin normal, OAH ve OAHb1 nin yüksek olduğu makrositer kansızlıklar; OAH ve OAHb’nin düşük, OAHbY’ nin düşük ya da normal olabildiği mikrositer kansızlıklar; üç değerin de normal olduğu normositer kansızlıklar.